W kontrze do Chin

Słoneczny dzień w San Diego, okręty Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych zacumowane w porcie, oraz 3 głównych bohaterów, którzy mieli do zakomunikowania jasny sygnał dla Chin. Tak rozpoczęło się spotkanie, którego rezultaty będą kluczowe dla dalszej strategii przeciwdziałania rosnącym aspiracjom terytorialnym Pekinu w regionie Oceanu Spokojnego. Po 18 miesiącach współpracy Stanów Zjednoczonych, Australii i Wielkiej Brytanii wypracowano ramowy program, którego celem jest rozwój australijskiej floty okrętów podwodnych o napędzie atomowym.

Od początku 2023, australisjki personel wojskowy i cywilny zostanie osadzony w Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych, Royal Navy oraz w bazach przemysłowych okrętów podwodnych Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Waszyngton zadeklarował również zwiększenie częstotliwości wizyt swoich SSNów (okrętów podwodnych o nąpędzie atomowym) w australijskich portach celem budowy doświadczonej kadry Royal Australian Navy. Od 2026 roku śladem Amerykanów w tej działalności podąży także Wielka Brytania.

Kolejne lata, a dokładniej początek lat 30-tych przyniesie Australii możliwości zakupu nawet 5 okrętów (3 + możliwość dokupu 2 kolejnych) podwodnych SSN wybudowanych przez Amerykanów. Chodzi oczywiście o okręty Virginia class, które mają być nie tylko kolejnym etapem wdrażania Australii w program nuklearnych łodzi podwodnych, ale również zastąpieniem wychodzących z użytku RAN łodzi Collins class, które posiadają napęd deasela.

Pod koniec lat 30-tych XXI wieku Wielka Brytania dostarczy swój pierwszy SSN-AUKUS. Australia z kolei wyprodukuje swój pierwszy SSN-AUKUS na początku lat 40-tych XXI wieku. Docelowo szkielet nowego typu łodzi podwodnej ma pochodzić z brytyjskiego okrętu Astute class, natomiast technologia go zaopatrująca pochodzić będzie głównie od Stanów Zjednoczonych.

Sam plan jest nie tylko imponujący pod względem technologicznym i miliarnym, ale przede wszystkim należy podkreslić, że będzie to największy wydatek zbrojeniowy w historii Australii. Szacuje się, że łącznie koszta tego programu w perspektywie kilkudziesięciu lat wyniosą nawet 200-300 miliardów dolarów.

W wystąpieniu Joe Bidena, Anthonego Albanese oraz Rishi Sunaka nie zabrakło pośrednich i bezpośrednich nawiązań do obecnego zagrożenia, które w społeczności międzynarodowej stwarza Chińska Republika Ludowa i stojąca za jej plecami Federacja Rosyjska. Biden podkreślił w sposób dobitny, iż SSNy produkcji AUKUS nie będą uzbrojone w broń atomową, dlatego nie stanowią naruszenia postanowień Traktatu z Rarotonga. W ten sposób zręcznie wytrącił argumenty propagandy chińskiej, która mówi o zbrojeniach atomowych Zachodu przeciwko Pekinowi. Z kolei premier Anthony Albanese wskazał, iż poprzez sojusz AUKUS państwa w nim zrzeszone muszą stawić czoła przyszłości. Powiedział również, że to co łączy wszystkie trzy państwa to stanowisko, że suwerenność każdego narodu powinna być respektowana – czym pośrednio nawiązał do statusu Tajwanu. Ostatni głos zabrał premier Rishi Sunak, który bezpośrednio wskazał zagrożenia dla Wolnego Świata - Federację Rosyjską, która najechała Ukrainę oraz bezpośrednie roszczenia Chin w regionie Pacyfiku. Mocne wystąpienia nie pozostały bez echa w Pekinie.

Chiny odpowiadają

Lider komunistycznych Chin, Xi Jinping w odpowiedzi na ostatnie ogłoszenia w San Diego zareagował kolejnymi zapowiedziami rozbudowy chińskiej armii tak, aby mogły utworzyć one „Wielki Mur Stali”, który ochroni suwerenność kraju. Biorąc pod uwagę retorykę Chin względem Tajwanu, należy odczytywać te słowa jako zapowiedź zbrojeń w celu wypracowania możliwości militarnych do przeporwadzenia skutecznej inwazji wyspy. Rozważyć należy również słowa chińskiego MSZ, które w komunikacie wskazało, że „Australia, USA i Wielka Brytania dążą do realizacji swoich egoistycznych interesów geopolitycznych, lekceważąc przy tym obawy społeczności międzynarodowej i podążając dalej i dalej błędną i niebezpieczną drogą.” Warto więć wskazać znaczenie projektu AUKUS w kontekście rosnących aspiracji Chin względem Tajwanu oraz pozostałych obszarów w regionie Morza Południowochińskiego.

Okręty podwodne o napędzie atomowym posiadają wiele zalet, wśród których jest możliwość pokonywania znacznie większych dystansów od swoich poprzedników napędzanych konwencjonalnie. SSN mogą przebywać również znacznie dłużej pod wodą, gdyż jedynym ograniczeniem ich czasu operacyjnego są potrzebne zapasy. Okręty te posiadają pełną możliwość relokacji z dowolnego australijskiego portu w obszar Cieśniny Tajwańskiej lub Morza Południowochińskiego. Posiadają także rozwiniętą technologię wywiadowczą i komunikacyjną. Są to niemal kluczowe czynniki w kontekście potencjalnej inwazji ChRL na Tajwan w nadchodzących latach.

Zobacz także: Cichy pretendent z Florydy wchodzi do gry?

Czy AUKUS zdąży? 

Jedynym obecnie podnoszonym problemem w kontekście wymienionego wyżej planu jest długi czas jego realizacji. Zakładając, że pierwsze okręty o napędzie atomowym wejdą w skład australisjkiej floty dopiero w latach 30-tych, a pierwsze wyprodukowane w pełni w Australii SSNy wejdą do służby pod koniec lat 40-tych, to państwa sojuszu AUKUS nie będą w stanie odpowiedzieć w pełni swojego zakładanego potencjału na możłiwą inwazję na Tajwan, jeśli ta wydarzy sie wcześniej. Warto wskazać, iż szef CIA William Burns poinformował niedawno, iż służby amerykańskie uzuskały informacje, że Xi Jinping rozkazał swojemu wojsku wypracowanie możłiwości skutecznej inwazji na Tajwan do 2027 roku. Jeśli to okaże się prawdą, plan zbrojeń w ramach AUKUS będzie musiał znacząco przyśpieszyć. Współpraca pomiędzy członkami AUKUS może jednak przyczynić się do znacznego usprawnienia konstrukcji kolejnych okrętów wojskowych US Navy. W chwili obecnej amerykańskie stocznie są zatłoczone, produkcja trwa niemal w pełnym zakresie możliwości, a sposobem na ułatwienie tego procesu będzie zaangażowanie tysięcy australijskich techników, naukowców i specjalistów, którzy w ramach szkoleń pracować będą w amerykańskich stoczniach.

Poprzez AUKUS Stany Zjednoczone wzmacniają swoje sojusze w regionie Pacyfiku. W chwili obecnej zauważyć należy, że Chiny „otoczone są” przez głównych sojuszników Wolnego Świata. Mowa tu o Korei Południowej i Japonii na północy, o Tajwanie i Filipinach (gdzie powstają kolejne amerykańskie bazy) w bezpośrednim sąsiedztwie Chin oraz o Australii na południu basenu pacyficznego. Sprawnie zarządzane sojusze, takie jak AUKUS to dowód na kompleksowe podejście do polityki zagranicznej Waszyngtonu, której głównym celem w tej chwili jest prewencja poprzez budowę maksymalnej przeciwwagi wobec rosnącego poziomu zbrojeń w Chińskiej Republice Ludowej.