• We wtorek 4. kwietnia Sojusz Północnoatlantycki obchodzi 74. rocznicę swojego powstania, za sprawą zawarcia przez kilka krajów Traktatu Waszyngtońskiego.
• Z tej okazji członkowie NATO powitali oficjalnie swojego nowego członka.
• Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg podkreślił, że sojusz nadal stara się o pozyskanie kolejnego państwa.

Sekretarz generalny Sojuszu Północnoatlantyckiego Jens Stoltenberg zapowiedział w poniedziałek, że Finlandia stanie się 31. członkiem NATO w ciągu 74 lat trwania sojuszu. Dokładnie 4. kwietnia Finlandia została przyjęta do struktur sojuszu wojskowego w 74. rocznicę podpisania Traktatu Waszyngtońskiego, który dał początek NATO. 

Za kilka godzin powitamy Finlandię jako 31. członka NATO. Finlandia będzie bezpieczniejsza, a NATO silniejsze. Dokładnie tego samego dnia - 4 kwietnia 1949 roku - został podpisany Traktat waszyngtoński. Trudno sobie wyobrazić lepszy sposób na świętowanie naszego jubileuszu, niż przyjęcie Finlandii, jako pełnoprawnego członka do Sojuszu - powiedział Jens Stoltenberg.

Szef NATO zaznaczył, że Finlandia dostanie żelazne gwarancje bezpieczeństwa wynikające z art. 5.

Cieszę się i jestem dumny, że będę mógł powitać Finlandię w NATO; kilka lat temu nie do pomyślenia było, że ten kraj przystąpi do Sojuszu - przypomniał sekretarz NATO.

Dopytywany przez dziennikarzy, czy nie spowoduje to odpowiedzi ze strony Rosji, Jens Stoltenberg zwrócił uwagę, że to NATO i Helsinki reagują na działania Rosji.

Rosja pokazała w ostatnich latach, że jest gotowa do stosowania siły wobec sąsiadów - Gruzja, Krym, pełnoskalowa inwazja na Ukrainę - zaznaczył.

This is an historic week. Tomorrow we will welcome #Finland 🇫🇮 as the 31st member of #NATO, making Finland safer & NATO stronger. pic.twitter.com/DEt2w9clUj — Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) April 3, 2023

Czytaj więcej: W najbliższy weekend Rosja obejmie przywództwo w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Przedstawiciele Kremla odpierają słuszne ataki

Zapewnienie dla Szwecji

Szwecja, która nie jest jeszcze pełnym członkiem NATO, jest w dużo lepszej sytuacji jako kraj, który został zaproszony do członkostwa. Uczestniczy w spotkaniach NATO, integruje się ze strukturami NATO - powiedział Stoltenberg. 

Jak dodał, Szwecja jest też zaangażowana w plany obronne NATO.

Zapewnimy, że również Szwecja stanie się pełnym członkiem NATO. Musimy pamiętać, że wszyscy sojusznicy zgodzili się, aby zaprosić te kraje i wszyscy sojuszniczy podpisali protokoły akcesyjne - dodał.

NATO może ma 74, ale z pewnością może czuć się na 31. Witamy. Razem jesteśmy silniejsi. Polska ma nadzieję na szybkie przystąpienie Szwecji do NATO - napisał na Twitterze prezydent Andrzej Duda

NATO may be 74, but surely it feels 31! Welcome Finland! Ei koskaan enää yksin - never alone again. 🇵🇱🤝🇫🇮 We are stronger together! Poland hopes for a swift accession of Sweden to NATO. #StrongerTogether #FinlandNATO — Andrzej Duda (@AndrzejDuda) April 4, 2023

Czytaj więcej: Polskie myśliwce są przestarzałe? Rzecznik Sił Powietrznych Ukrainy: Potrzebujemy innych samolotów

74. rocznica powstania NATO

Po latach neutralności Finlandia stanie się we wtorek 31. członkiem NATO, największego na świecie sojuszu wojskowego, założonego przez Stany Zjednoczone i 11 innych krajów po II wojnie światowej. 

NATO, czyli Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego powstała w 1949 roku, a jej pierwszymi członkami były Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania, Belgia, Dania, Francja, Islandia, Włochy, Luksemburg, Holandia, Norwegia i Portugalia.

Podczas pierwszego rozszerzenia do sojuszu dołączyły w 1952 r. Grecja i Turcja. Trzy lata później Niemcy Zachodnie przystąpiły do NATO, a w odpowiedzi Związek Radziecki i siedem krajów Europy Wschodniej utworzyły Układ Warszawski.

Celem NATO, jak ujął to jego pierwszy sekretarz generalny, Hastings Lionel Ismay, było "trzymać Rosjan z daleka, Amerykanów przy sobie, a Niemców pod kontrolą". Zgodnie z pierwszym punktem tej zasady, europejscy sojusznicy USA schronili się pod amerykańskim parasolem nuklearnym, niezbędnym wobec przewagi wojsk Układu Warszawskiego w Europie. Powstanie paktu gwarantowało pozostanie sił amerykańskich w Europie.

Fundamentem sojuszu jest zasada, że atak na któregokolwiek z członków uważa się za atak na wszystkich. W NATO sformułowano ją w artykule 5. Traktatu Waszyngtońskiego, który w wypadku agresji na państwo członkowskie zobowiązuje pozostałe do pomocy zaatakowanemu krajowi przez natychmiastowe podjęcie, indywidualnie lub z innymi krajami, działań, jakie uznają one za konieczne, z użyciem sił zbrojnych włącznie.