• Rodzina stanowi istotną wartość dla znaczącej większości przebadanej młodzieży, a kluczowa jest matka.
• Wśród badanych maturzystów wielu nie rozpoznaje metafizycznego wymiaru wiary religijnej, często nie ma poczucia więzi z Kościołem i bycia częścią wspólnoty. Łączą ją z nim częściej więzy oparte na tradycji niż osobiste.
• Część ankietowanych informuje o doświadczeniu beznadziei, samotności i uzależnieniach, z którymi zmagają się ludzie młodzi. Sygnalizuje przy tym potrzebę bycia zrozumianym, wysłuchanym, zauważonym.

Socjologowie z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego przeprowadzili badania wśród maturzystów archidiecezji lubelskiej. Rezultatem jest raport “Młodzież w kontekstach współczesnych. Rodzina. Czas. Szkoła. Kościół i katecheza”.

Pierwsza część publikacji ukazuje młodzież w relacji do rodziny, przyjaciół, kolegów i koleżanek. 

Rodzina jest szczególnie ważna dla osób wierzących

Rodzina stanowi istotną wartość dla znaczącej większości przebadanej młodzieży, a kluczowa jest matka. Największe przywiązanie do wartości rodzinnych deklarują osoby wierzące, które doceniają także rolę ojca.Również grupy rówieśnicze są dla większości badanych ważnym punktem odniesienia.

Zauważalne jest przywiązywanie mniejszej wagi do wykształcenia i pracy zawodowej, a większe skupienie na samorealizacji, osiąganiu założonych przez siebie celów. Młodzi widzą się raczej w prozie życie, wygodnej strefie komfortu niż w porywaniu się na wielkie idee.

Badanie potwierdza wpisywanie się większości młodzieży w role społeczne charakterystyczne dla danej płci. 

Młodzi wolą spotykać się w świecie rzeczywistym

Zdecydowana większość badanych osób woli spotykać się ze znajomymi w świecie rzeczywistym niż wirtualnym. Autorzy opracowania zwracają uwagę, że nie jest wykluczone, że wpływ na takie postrzeganie miała obowiązkowa izolacja społeczna związana z pandemią koronawirusa. 

Respondenci podkreślają znaczenie więzi bezpośrednich, ale niewątpliwie są one podtrzymywane i umacniane przez komunikację online.

Religijność młodzieży

Odpowiedzi na pytania dotyczące religijności pokazały dużą różnorodność młodzieżowych postaw. Dla części respondentów ważne jest osobiste doświadczenie Boga, dla innych religia nie jest ważną wartością.

Jako głęboko wierzących określiło się 5,5 proc. ankietowanych; wierzących – 44,6 proc; jako niezdecydowanych, ale przywiązanych do tradycji religijnej – 20,8 proc.; obojętnych religijnie określiło się 16,4 proc. respondentów, a jako niewierzących – 12 proc.

Autorzy raportu stwierdzają, że wśród badanych maturzystów wielu nie rozpoznaje metafizycznego wymiaru wiary religijnej, często nie ma poczucia więzi z Kościołem i bycia częścią wspólnoty. Łączą ją z nim częściej więzy oparte na tradycji niż osobiste.

Regularny udział w lekcjach religii deklaruje więcej niż co trzeci badany maturzysta. Bardziej cenią możliwość rozmowy o problemach niż zdobywanie wiedzy o nauczania Kościoła, który postrzegają jako sformalizowaną instytucję.

Czytaj także: Wymagania wobec maturzystów zostały ograniczone. Uczniowie mogą popełnić więcej błędów językowych

Problemy i potrzeby

Część ankietowanych informuje o doświadczeniu beznadziei, samotności i uzależnieniach, z którymi zmagają się ludzie młodzi. Sygnalizuje przy tym potrzebę bycia zrozumianym, wysłuchanym, zauważonym. Zależy im na możliwości dzielenia się z innymi swoimi wątpliwościami, co diagnozują również nauczyciele religii.

Niemal 60 proc. ankietowanych uznało, że problemem, z jakim zmagają się obecnie młodzi ludzie jest poczucie bezsensu, beznadziei; ponad połowa (54,4 proc.) stwierdziła, że chodzi o samotność i różnego typu uzależnienia (52,1 proc). Na kolejnym miejscu znalazły się problemy z nauką (41,9 proc.) i trudne relacje z rodzicami (41,3 proc.).

Raport został przeprowadzony w ubiegłym roku na reprezentatywnej próbie 1003 uczniów klas maturalnych liceów i techników z terenu archidiecezji. Jego autorami są pracownicy naukowi Instytutu Nauk Socjologicznych KUL dr hab. Wioletta Szymczak i ks. Tomasz Adamczyk.