• Zobacz także: Prezydent Duda ekskomunikowany? Katoliccy komentatorzy nie mają wątpliwości. Jest odpowiedź polskiego przywódcy

Między Morzem Bałtyckim, Adriatykiem (morzem między Bałkanami a Włochami) i Morzem Czarnym (akwenem wewnątrz Europy, nad którym oprócz Bałkanów znajduje, się Ukraina, Rosja i Turcja) znajduje się obszar zwany Międzymorzem lub Trójmorzem. W skład Międzymorza wchodzą takie kraje jak: Estonia, Łotwa, Litwa, Polska, Czechy, Słowacja, Austria, Węgry, Słowenia, Chorwacja, Rumunia, i Bułgaria – zamieszkałe przez 200 milionów Europejczyków.

By współpracować z takimi krajami, wskazać, na co nas łączy, jakie mamy wspólne interesy i doświadczenia, należy znać ich historię i kulturę. Zdobycie takiej wiedzy ułatwi wydana nakładem wydawnictwa Biały Kruk praca „Orzeł, lew i krzyż. Historia i kultura krajów Trójmorza”, której drugi tom, autorstwa znienawidzonego przez lewicę i pseudo liberałów profesora Wojciecha Roszkowskiego, znajduje się w księgarniach.

Pierwszy tom poświęcony był historii krajów Trójmorza aż do XIX wieku, drugi obejmuje wiek XX i XXI. W drugim tomie profesor Roszkowski opisał dodatkowo dzieje Grecji, Ukrainy i Mołdawii (nieobecnych w pierwszej części).

Inicjatywa Trójmorza (Międzymorza) sięga swymi korzeniami jeszcze czasów jagiellońskich. Próbował do niej wrócić pod zaborami częściowo książę Adam Jerzy Czartoryski. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku ideę Międzymorza promował Piłsudski — ideą Międzymorza wbrew rojeniom Piłsudskiego nie byli zainteresowani Estończycy, Łotysze, Litwini, Białorusini, Ukraińcy. W III RP ideę Międzymorza promował PiS.

Wydawnictwo Biały Kruk informuje, że „profesor Wojciech Roszkowski, w swym najnowszym, dwutomowym dziele opisuje bogatą historię państw i narodów Międzymorza, które ostatnie wieki spędziły w potrzasku ścierających się potęg niemieckiej i rosyjskiej, a wcześniej jeszcze tureckiej. Najskuteczniejszym kontrprojektem do tych despotycznych imperiów była, rzecz jasna, Rzeczpospolita oparta na zasadach staropolskiej wolności. Jest ona ważnym elementem tej książki”.

Zdaniem wydawnictwa Biały Kruk napisana wartkim językiem i pięknie ilustrowana praca profesora Roszkowskiego „wypełnia lukę informacyjną i badawczą oraz prezentuje nasz punkt widzenia na region Międzymorza. Autor zabiera nas w fascynującą podróż po dziejach tej być może najmniej znanej, a zarazem niezwykle bogatej historycznie i różnorodnej części kontynentu europejskiego”.

Profesor Roszkowski we wstępie do swojej najnowszej pracy stwierdził, że: „podstawowe zróżnicowanie państw Europy Środkowo-Wschodniej ma charakter etniczny. Polacy, Czesi i Słowacy należą do grupy Słowian zachodnich, a ich języki noszą wiele podobieństw. Słoweńcy, Chorwaci, Serbowie i Bułgarzy mówią językami należącymi do grupy południowosłowiańskiej. Białorusini i Ukraińcy uważani są za przedstawicieli Słowian wschodnich. Choć można w nim znaleźć naleciałości słowiańskie i węgierskie, język rumuński jest językiem romańskim. Język albański jest fenomenem samym w sobie. Litwini i Łotysze mówią językami bałtyckimi, a Estończycy i Węgrzy dość dalekimi od siebie odmianami języków ugrofińskich. Wszystkie te narody piszą w alfabecie łacińskim z wyjątkiem Serbów, Bułgarów, Białorusinów i Ukraińców”.

Profesor Roszkowski uważa, że „w szeroko rozumianej Europie Środkowo-Wschodniej istnieją też zróżnicowane tradycje religijne. Większość Estończyków i Łotyszy należy do tradycji protestanckiej, co odróżnia ich od w większości katolickich Litwinów. W tradycji polskiej, słowackiej, słoweńskiej i chorwackiej przeważa tradycja katolicka, natomiast w Czechach i na Węgrzech katolicyzm był przemieszany z protestantyzmem. Prawosławie wyznacza religijną tradycję Białorusinów, Bułgarów, Serbów i Czarnogórców, natomiast wschodnia Ukraina czerpie tradycję z prawosławia, a zachodnia – z Unii Brzeskiej z 1596 roku. W Rumunii tradycja prawosławna miesza się z greckokatolicką i protestancką. Bośnia i Hercegowina jest podzielona między katolickich Chorwatów, prawosławnych Serbów i muzułmańskich Bośniaków, a Albania – między katolików i muzułmanów. Również pewna część mieszkańców Bułgarii wyznaje islam. Różnice wyznaniowe wyodrębniały tradycyjnie ludność polską od białoruskiej i ukraińskiej, serbską od chorwackiej, a wszędzie – ludność żydowską, natomiast na pograniczach polsko-litewskim, polsko-słowackim, a także rumuńsko-węgierskim i słowacko-węgierskim różnice wyznaniowe występowały w minimalnym stopniu”.

W swej pracy profesor Roszkowski zwrócił uwagę, że „relacje między współczesnymi narodami Europy Środkowo-Wschodniej naznaczone są też bardzo różnymi losami historycznymi. Litwini, Polacy, Czesi, Węgrzy, Słoweńcy, Chorwaci, Serbowie, Czarnogórcy i Bułgarzy, a w mniejszej mierze Albańczycy i Rumuni mogą się odwoływać do wczesnej tradycji państwowej, natomiast Estończycy, Łotysze i Słowacy nie mieli nigdy przed XX wiekiem własnych państw. Sprawę komplikują dodatkowo niejednoznaczne losy Czech i Węgier pod rządami Habsburgów, a także historyczna przewaga węgierska nad Słowakami, Chorwatami i Rumunami oraz polska nad Litwinami, Białorusinami i Ukraińcami”.

Zdaniem profesora Roszkowskiego „nad wszystkimi państwami Europy Środkowo-Wschodniej ciąży dziedzictwo komunizmu. Na dawne skutki gospodarki ekstensywnej nałożyły się tu skutki jeszcze bardziej ekstensywnej i marnotrawnej gospodarki nakazowo-rozdzielczej z czasów komunistycznych, co zwiększyło dystans między państwami regionu i Europą Zachodnią u początków transformacji ustrojowej w Europie Środkowo-Wschodniej. System totalitarny pozostawił w społeczeństwach regionu ślady mentalności postkomunistycznej, charakteryzującej się demagogią i roszczeniowością, a wśród elit politycznych, kulturalnych i intelektualnych – poczuciem bezkarności”.

Spis Treści tomu drugiego pracy profesora Roszkowskiego

CZĘŚĆ I: CIĘŻAR WOJNY
II wojna światowa w Europie Środkowo-Wschodniej
Polski Wrzesień 1939 i jego konsekwencje
„Przekształcenia polityczne i terytorialne”
Auschwitz i Kołyma
Mord katyński
Ofiary prawdy o Katyniu
Powstanie Warszawskie
Świat, co miodem upadł do ziemi
Dziedzictwo pamięci
Strzelanie z brylantów
„Nie ma większej miłości…”
Męczeństwo księży litewskich i łotewskich
Poeta w imperium strachu
Karabin, pióro i egzekucja
Rozczarowanie pragmatyka
Humor, który broni przed rozpaczą
Dramat życia pisarza
Proboszcz z Balatonboglár
Biskup-męczennik
Ofiara strzałokrzyżowców
Chorwackie i słoweńskie ofiary ustaszowców
Bułgarski car na rozdrożu
Przypisy

CZĘŚĆ II: OPRESJA KOMUNISTYCZNA
Cień Jałty
Sowieckie „wyzwolenie”
Sowietyzacja: model inkorporacji
Bałtyccy „leśni bracia”
Eksport rewolucji
Chorwacja i Słowenia pod rządami komunistycznymi
Naga Wyspa
Powstanie węgierskie
Praska Wiosna
Polskie miesiące
Pisarz na skrzyżowaniu kultur
Przeżyć nieszczęście w domu
Łagier jako laur poetycki
Litewska męczennica
Siostra Zdenka
Bard Praskiej Wiosny
Naturalizm á la tcheque
Mistrz z Pezinoka
Tytan w ukryciu
Mistrz węgierskiej prozy
Pionier op-artu
Siostra Antonija
Tragizm prymasa Chorwacji
Jedna z miliona Rumunów
Filozof pod rządami komunistów
Błogosławiony książę-męczennik
Długa droga bułgarskiej dysydentki
Czy można zreformować marksizm?
Poeta wierny
„Zło dobrem zwyciężaj”
Prymas polskiego Tysiąclecia
Słowianin papieżem
Przypisy

CZĘŚĆ III: WOLNOŚĆ
Rewolucja polskiej „Solidarności”
Polski „okrągły stół”
Bałtycki łańcuch
Jesień Narodów
„Aksamitny rozwód” Czechosłowacji
Rozpad Jugosławii
Transformacja ustrojowa
Estoński mistyk
Artysta prezydentem
Rock i symfonia z Łotwy
Rzecznik porozumienia litewsko-polskiego
Bard „Solidarności”
Rzeźbiarka ludzkiej niemocy
Twórca „kina moralnego niepokoju”
Nie tylko bestseller
Pisarz, filozof i polityk
Odkrywanie czeskiego geniusza
Ojciec i syn
Węgierskie zmagania z historią
Nie „Wszystko”
Chodzenie po linie
Pisarka niechorwacka
Mistrz drobnej formy
Gwiazdy sportu
Trójmorze muzyki
Pielgrzymki Jana Pawła II
Samokolonizacja czy renesans tożsamości?
Przypisy

CZĘŚĆ IV: WSCHÓD TRÓJMORZA
Granice Trójmorza
Dziedzictwo Greków
Grecja współczesna
Narodziny Rusi
Zagłada Rusi Kijowskiej
Korzenie Rosji: Moskwa
Polska i Ruś Halicka, czyli Galicja
Wokół Unii Brzeskiej
Gente Rutheni, natione Poloni
Kozacy
Powstanie Chmielnickiego i jego następstwa
Ukraina się budzi
Wieszcz Ukrainy
Ukraiński polihistor
Rusko-polska Białoruś
Ukraińcy i Polacy w starciu
Cień Hołodomoru
Szcze ne wmerła Ukraina
Białoruska pamięć na uwięzi
Czym jest republika Mołdawii?
Potencjały
Przyszłość tworzy się dziś
Przypisy

Spis treści tomu pierwszego pracy profesora Roszkowskiego

CZĘŚĆ I: FUNDAMENTY
Prahistoria ludów bałtyckich
Dawna Litwa
Misje chrześcijańskie wśród Słowian
Paradoksy Bułgarów
Państwa Słowian południowych
Królestwo Czech
Początki chrześcijańskiego państwa w Polsce
Chrystianizacja Węgier
O pochodzeniu Rumunów
Przypisy

CZĘŚĆ II: DZIEDZICTWO DAWNYCH CZASÓW
Najstarsze pisma w językach narodowych
Refeudalizacja Europy Środkowo-Wschodniej
Pod rządami tureckimi
Rylski Monastyr
Święte z rodu Arpadów
Agnieszka, księżniczka czeska
Karol IV i uniwersytet w Pradze
Husytyzm
Dziewczynka królem
Wiara pod przymusem nie zobowiązuje
Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię
Imperium jagiellońskie
„Polacy nie gęsi”
Tolerancja polska
Mohács i Biała Góra
Biblioteka króla Macieja Korwina
Węgierski poeta w Braniewie
Lider węgierskiej kontrreformacji
Potomek rodu Zrinskich
Dziedzictwo duchowe Dubrownika
Skarb chorwackiego renesansu
Po śladach o. Janeza Svetokriškiego
Legenda Włada Palownika
Rumuński kronikarz dziejów
Niedźwiedziobójca
Syn Kaleva
Ojciec literatury litewskiej
Przypisy

CZĘŚĆ III: POD OBCYM PANOWANIEM
Dziedzictwo Habsburgów
Powstanie Rakoczego
Upadek Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Polskie powstania XIX wieku
Chopin: narodowy i uniwersalny
Polski romantyzm i pozytywizm
Norwid
Czesko-niemiecki polski patriota
Odrodzenie narodów bałtyckich
Łotewski Homer
Pionier literatury estońskiej
Geniusz z pogranicza kultur
Język czeski powraca
Muzyka „z czeskich łąk i gajów”
Kim są Słowacy?
Nad Tatrami się błyska
Z Węgra Słowak
Węgierskie przebudzenie
Węgierska rewolucja i ugoda
Wirtuoz transcendentalny
Czardasz
Panslawizm i austroslawizm
Iliryzm
Błogosławiony biskup słoweński
„Toast” dla Słowenii
Mistrz z Samoboru
„Zmarnowany geniusz”?
Bukowiński gołąb
Mnich z Chilandaru
Poeta bułgarskiej rewolucji
Wojny bałkańskie
Przypisy

CZĘŚĆ IV: ODRODZENIE
Trudny związek Słowian południowych
Król Rumunii stawia tamę
Mistrzowska gra Józefa Piłsudskiego
Powstanie państw bałtyckich
Wojna polsko-bolszewicka
Czechosłowacja powstała na emigracji
Wstrząsy w Bułgarii
Rewolucja na Węgrzech
Węgry w cieniu Trianon
Międzywojenne dyktatury
Reformy rolne
Piewca wsi estońskiej
Aspazija i Rainis
Ksiądz-poeta
Bałtyckie festiwale pieśni
Pokrzepianie polskich serc
Wirtuoz i polityk
Pierwsza noblistka
Alfons Mucha i „Epopeja słowiańska”
Twórca Szwejka
Tłumacz Hetytów
Poezja i polityka na Słowacji
Między folklorem i awangardą
Nie ma już Placu Broni
Budowniczy Ljubljany
Piewca Słowian południowych
Historyk i polityk
Rumuńska supergwiazda sal koncertowych
Twórca „Rapsodii bułgarskiej”
Pisarz bułgarskiego odrodzenia