Rosyjska okupacja ziem polskich po 17 września 1939. Sadystyczne rosyjskie ludobójstwo Polaków
Spośród 38 milionów obywateli II RP pod rosyjską okupacją znalazło się 13 milionów osób (w tym 5.3 miliony Polaków, 4,5 miliona Ukraińców, 1,1 miliona Białorusinów i 1,1 miliona Żydów). Pomimo że na tle Europy kresy wschodnie były zacofane (1/3 domów nie miała kanalizacji, bieżącej wody, elektryczności i gazu, były tylko dwa duże miasta — Lwów z 300.000 mieszkańców i Wilno z 200.000 mieszkańców), powszechna była bieda, a nawet czasem głód, poziom życia biedoty w II RP był dużo lepszy od poziomu życia robotników w sowieckiej Rosji.
Rusyfikacja
W życiu codziennym rosyjska okupacja przejawiała się sowietyzacją i rusyfikacją przestrzeni publicznej, nowymi nazwami ulic, wszechobecną propagandą, i nieznanym wcześniej wszechobecnym brudem i bałaganem. Na tereny kresów wschodnich Rosjanie przysłali nie tylko setki tysięcy żołnierzy i oprawców z bezpieki, ale też tysiące urzędników. Rosyjscy funkcjonariusze przejmowali polskie mieszkania i stawali się utrapienie dla polskich sąsiadów (dla Rosjan normą był smród, brud, wszy, pluskwy, alkoholizm i awantury, szokujące dla Polaków).
Rosyjska szarańcza wykupywała wszystko, co możliwe. Upaństwowiona gospodarka i handel przestawała działać. Pojawił się powszechny brak wszystkich niezbędnych do życia towarów. Towary, bo astronomicznych cenach były dostępne tylko na czarnym rynku lub w handlu wymiennym. Brak towarów skutkował kolejkami (często liczącymi kilka tysięcy osób), wzajemną walką o ochłapy, i głodem.
Nędza i głód
Normą stał się zimowy brak opału i nieodśnieżone drogi. Rosyjskie wyroby na tle polskich okazywały się tandetne i prymitywne. Chleb nie nadawał się do jedzenia, a mydło do mycia. Chamstwo stało się domeną pracowników handlu.
Zmęczone społeczeństwo pogrążyło się w apatii. Likwidacja rynku i upaństwowienie przedsiębiorstw doprowadziło je do upadku. Upadł etos pracy. Mnóstwo zatrudnionych przez państwo wykonywało bezsensowne czynności. Praca była nieefektywna. Robotnikom odebrano prawo do strajków i zrzeszania się w związkach zawodowych. Przymus pracy uczynił z pracowników niewolników, pracownicy nie mogli się zwalniać z pracy, a za spóźnienia karano wyrokami kilku miesięcy pracy w łagrze.
Pensje były tak niskie, że z ledwością pozwalały na wegetacje jednej osoby, nie wspominając o jego rodzinie. Dodatkowo władze odebrały ludziom nawet czas wolny po pracy, obowiązkowe były długie i nudne wykłady ideologiczne. Klasom skazanym na zagładę (przedsiębiorcom, ziemianom, kupcom, funkcjonariuszom państwa i duchownym) odebrano jakąkolwiek możliwość pracy.
W wyniku kolektywizacji rolnictwa upadła produkcja żywności. Rolnikom Rosjanie narzucili niewykonalne kontyngenty (obowiązkowe dostawy) i ogromne podatki, za ich niewykonanie rolnicy karani byli więzieniem. By uniknąć więzienia, rolnicy musieli po astronomicznych cenach kupować żywność dla państwa na czarnym rynku.
Celem sowieckiego szkolnictwa była walka z religią, rusyfikacja, indoktrynacja. By skutecznie demoralizować dzieci, Rosjanie wyrzucili ze szkół polskich nauczycieli.
Epidemie
Niedobór towarów skutkował znacznym pogorszeniem się zdrowia okupowanej ludności. Brakowało mydła, więc panowała epidemia chorób wynikających z brudu i pasożytów (w tym i wszawica). Dodatkowo upadło lecznictwo. Brakowało lekarzy, sowieccy medycy byli niewykształceni, normą był brak sterylizacji narzędzi, brud, brak lekarstw i środków opatrunkowych.
Propaganda rosyjska wbrew faktom twierdziła, że dzięki, i w ZSRR jest lepiej. Ludność okupowana żyła w permanentnym strachu przed represjami, deportacjami i poborem przymusowym do Armii Czerwonej, kolektywizacją, donosicielstwem. Strach doprowadził do rozpadu więzi towarzyskich.
Największymi ofiarami rosyjskiej okupacji byli Polacy. Sowiecka okupacja okazała się też bolesna dla Ukraińców i Białorusinów. Zyskali na niej tylko Żydzi.
Więcej o realiach życia pod sowiecką okupacją można przeczytać w 488 stronicowej pracy „Polska pod okupacją 1939–1945” zawierającej artykuły o: życiu codziennym społeczeństwa polskiego pod okupacją rosyjską w latach 1939–1941, przestępczości kryminalnej na obszarach wiejskich Generalnego Gubernatorstwa w początkach okupacji niemieckiej (październik 1939 – czerwiec 1941), organizacjach Polskiego Państwa Podziemnego (Unii Jerzego Brauna, Korpusie Zachodnim ZWZ-AK, PPS), zbrodniach nazistowskich pod niemiecką okupacją, stanie badań nad poszczególnymi zagadnieniami związanymi z losem ziem polskich pod niemiecką okupacją w czasie II wojny światowej.